Szybkozłączki to elementy łączeniowe, dzięki którym tymczasowo lub trwale połączysz i zamocujesz kable oraz przewody. Pozwalają one na szybkie i sprawne połączenie ze sobą aż ośmiu przewodów. Są dostępne w różnych rozmiarach i kolorach, co z pewnością ułatwi Ci identyfikację. Szybkozłączki są produkowane z przezroczystego surowca, który spełnia normę UL 94V-2. Materiały użyte do produkcji złączek instalacyjnych to głównie poliwęglan, stal nierdzewna, a także miedź cynowana. Szybkozłączki uniwersalne do przewodów są dodatkowo wyposażone w dźwignię z poliamidu. Ich temperatura pracy wynosi do +105°C.

Przezroczyste tworzywo zapewnia dobrą widoczność i umożliwia z zewnątrz podgląd miejsca styku i właściwego połączenia przewodów bez otwierania szybkozłączki. Do użycia złączek uniwersalnych linka/drut nie są konieczne żadne narzędzia – wystarczy, że je otworzysz, włożysz przewód i zamkniesz. Jest to naprawdę duża wygoda w pracy instalatora. Zaciśnięte szybkozłączki zapewniają trwałość połączenia, dlatego wyrwanie z nich kabli czy przewodów nie jest wcale takie łatwe.

Gdzie szybkozłączki znajdują zastosowanie?

Wykonuje się je z samogasnącego tworzywa, co zapewnia wysoki poziom bezpieczeństwa instalacji elektrycznych. Mogą pracować w temperaturze do +85°C, a nawet do +105°C, w zależności od modelu szybkozłączki. Ich największą zaletą jest szybkość i wygoda pracy podczas łączenia kabli i przewodów. Z tego właśnie powodu znajdują zastosowanie przy instalacjach elektrycznych czy oświetleniowych, w szczególności gdy zachodzi potrzeba wydłużenia instalacji, poprawy efektywności połączenia czy dodatkowego zabezpieczenia.

Szybkozłączki wykorzystywane są także w budowie systemów bezpieczeństwa, a także w innych pracach elektroinstalacyjnych. Dzięki nim można szybko odciąć przepływ i zabezpieczyć instalację w przypadku wystąpienia nieprawidłowości. Są to zarówno najtańsze, jak i najbardziej popularne produkty do tego typu zastosowań.

Zapobieganie powstawaniu niekontrolowanych różnic potencjałów w rozległych instalacjach elektrycznych jest niezwykle ważne. Podczas wyładowania piorunowego w zewnętrzną instalację piorunochronną budynku prąd piorunowy powinien być bezpiecznie odprowadzany do systemu uziomowego.

Jednak może się zdarzyć, że wywoła on różnice potencjałów o znacznych wartościach. To z kolei może przyczynić się do zagrożenia porażeniowego ludzi przebywających wewnątrz obiektu, zagrożenia pożarowego czy uszkodzenia urządzeń i instalacji elektrycznej. Aby tego uniknąć, należy wyrównać potencjały instalacji przewodzących wprowadzanych do obiektu.

W tym celu wykorzystuje się szyny ekwipotencjalne, które powinny być połączone jak najkrótszymi odcinkami z uziomem lub metalowymi elementami konstrukcji. Instalacje wprowadzane należy łączyć z szyną wyrównawczą dowolnym elementem urządzenia piorunochronnego lub metalowym elementem konstrukcji obiektu w miejscu położonym jak najbliżej miejsca wprowadzania instalacji.

Charakterystyka szyn ekwipotencjalnych

Szyny wyrównania potencjałów POT są wykonane z wysokiej jakości wolnego od halogenów polistyrenu o wysokiej odporności na uszkodzenia mechaniczne oraz mosiężnego zacisku. Szyny ekwipotencjalne służą do wykonywania głównych połączeń wyrównawczych. Do takiej szyny należy bezpośrednio dołączyć metalowe rury instalacji wodnokanalizacyjnej, gazowej i centralnego ogrzewania, elektrody uziemiające (telekomunikacyjne, pomocnicze i pomiarowe) czy przewody PEN lub PE sieci elektroenergetycznej.

Szyna ekwipotencjalna powinna łączyć ze sobą wszystkie metalowe konstrukcje i zbrojenia budynku oraz uziemienia naturalne i sztuczne. Urządzenia ograniczające przepięcia SPD powinny być zainstalowane w miejscu wprowadzania instalacji do budynku i połączone z szyną ekwipotencjalną. Co więcej, szyna powinna być połączona jak najkrótszym przewodem z uziomem i metalowym elementami zbrojenia obiektu. W budynkach o małym metrażu dopuszczalne jest stosowanie szyn wyrównywania potencjałów umieszczonych na ścianie wewnątrz obiektu.

Podsumowując, szyna ekwipotencjalna (wyrównująca potencjał) stosowana jest jako dodatkowe zabezpieczenie instalacji narażonej na działanie prądu piorunowego. Zastosowanie szyny pozwoli wyeliminować różnice potencjałów między przewodzącymi obiektami. Dzięki niej można zwiększyć bezpieczeństwo użytkowników obiektu oraz samej instalacji i urządzeń do niej podpiętych.

Zarówno bloki kablowe, zaciski odgałęźne, jak i szyny montażowe są używane w wielu zastosowaniach przemysłowych, komercyjnych i domowych. Umożliwiają one połączenie w jednej instalacji kabli o kilku różnych średnicach, co zapewnia oszczędność miejsca. Można je spotkać najczęściej w zastosowaniach przemysłowych mocy, sterowania czy automatyzacji, w których potrzebnych jest równolegle kilka połączeń.

Bloki kablowe na szynę TH nazywane są również blokami rozdzielczymi lub łączeniowymi. Znajdują zastosowanie głównie w rozdzielnicach niskiego napięcia. Ich wykorzystanie umożliwia połączenie w jednej instalacji kabli o różnych średnicach. Służą do rozdziału mocy i energii z jednego obwodu głównego na kilka mniejszych obwodów. Dzięki blokom kablowym istnieje także możliwość oddzielenia od siebie zacisków fazowych, neutralnych i ochronnych. Bloki rozdzielcze na szynę TH różnią się między sobą pojemnością, umiejscowieniem w rozdzielnicy, a także sposobem przyłączania. Umożliwiają podłączenie przewodów z lub bez końcówek kablowych, a także dają możliwość łączenia szeregowo, według własnych preferencji.

Szyny montażowe typu TH przeznaczone są do montażu aparatury modułowej, np. wyłączników nadprądowych i różnicowo-prądowych, oraz złączek 1-torowych z akcesoriami w rozdzielnicach NN i szafach sterowniczych.

Czym różni się HLAK od PVB?

Zaciski typu HLAK przypina się do szyny i montuje w panele lub szafki. Są one idealne do zastosowań, w których przestrzeń jest ograniczona. Przystosowane są do tworzenia układów szeregowych montowanych na szynie TS/TH35 w układzie pionowym oraz poziomym. Dostępność różnych kolorów pozwala na łatwą identyfikację zacisków fazowych, neutralnych oraz ochronnych. Są one zgodne z normą DIN-VDE 0603-2 dla AC 400V.

Bloki rozdzielcze PVB odpowiadają za podział energii doprowadzanej do szaf rozdzielczych lub sterowniczych. Przeznaczone są do montażu na szynach TS/TH35 lub bezpośrednio do podłoża za pomocą śrub. Bloki rozdzielcze PVB wykonane są z wysokiej jakości tworzywa oraz pocynowanych mosiężnych zacisków, co pozwala na zastosowanie odprowadzenia wykonanego zarówno z przewodów miedzianych, jak i aluminiowych. Klapka, w którą wyposażony jest blok PVB zabezpiecza przed niekontrolowanym dotknięciem zacisków lub przewodów. Zarówno HLAK, jak i PVB pozwalają na optymalizację połączeń przewodów wewnątrz obudowy. Cechuje je także łatwy i sprawny montaż.

Opaska zaciskowa ma bardzo szerokie zastosowanie. Najczęściej używa się jej do mocowania kabli i przewodów. Wśród nich można wyróżnić trwałe opaski ze stali nierdzewnej przeznaczone do nawet najtrudniejszych zadań. Każda opaska ma przypisaną literę i cyfrę. Im cyfra jest wyższa, tym bardziej odporny materiał użyto do wykonania opaski. Opaska oznaczona znakiem W3 jest wykonana w całości – a więc także ze śrubą – ze stali nierdzewnej. Z kolei W4 są wykonane dodatkowo ze stali kwasoodpornej, co jest przydatne w kontakcie z agresywnymi chemikaliami.

Czytaj dalej „Gdzie i kiedy są stosowane opaski ze stali nierdzewnej?”

Końcówki zapobiegają rozszczepianiu się kabli, co eliminuje ryzyko niebezpiecznych zwarć oraz innych skutków ubocznych wywołanych nieprawidłowym łączeniem kabli. Decyzja o tym, jaki rodzaj końcówki do kabli zdecydujesz się zamontować, może mieć znaczący wpływ na prawidłowe działanie urządzeń oraz całych systemów. Rynek zapewnia szeroką ofertę rodzajów końcówek kablowych. Najczęściej spotkać możesz końcówki kablowe oczkowe, tulejkowe czy widełkowe.

Właściwie wybrana końcówka kablowa jest gwarancją należytego połączenia elementów instalacji elektrycznej. Nie bez powodu różnią się one pod względem budowy i materiału. Dobór materiału, z którego wykonane są końcówki, zależny jest od tego, z jakiego metalu zrobiona jest cała instalacja. Dlatego też inne zakończenia kabli stosuje się w instalacjach miedzianych, a jeszcze inne w aluminiowych.

Oczkowe końcówki mogą być wykonane z miedzi i jej stopów, ale też z aluminium. Co więcej, są zróżnicowane pod względem długości tulejki do środka otworu, maksymalnego przekroju kabla, średnicy wejścia dla kabla oraz średnicy zewnętrznej otworu. Dobrej jakości końcówki oczkowe do kabli cechują się wysoką wytrzymałością, w tym odpornością na zmianę warunków termicznych, co pozwala im na sprawną pracę w temperaturze od blisko pięćdziesięciu stopni poniżej zera, aż do przeszło stu stopni Celsjusza na plusie.

Typy końcówek oczkowych i ich charakterystyka

Wśród różnych rodzajów końcówek oczkowych można odnaleźć m.in. typy końcówek SE, TIKO. SE jest standardowym przedstawicielem bez izolacji. Jest ona jedną z najczęściej spotykanych końcówek kablowych. Materiałem, z którego jest wytworzona, jest bardzo trwała miedź cynowana galwanicznie. Końcówkę tę stosuje się do kabli Cu wielodrutowych. Nie posiada ona izolacji.

Końcówka kablowa TIKO, podobnie jak końcówka SE, przeznaczona jest do kabli Cu wielodrutowych. Obie końcówki wykonane są z miedzi cynowanej galwanicznie. Podstawową różnicą jest jednak to, że końcówka TIKO posiada izolację poliamidową. Izolacja ta zwiększa trwałość połączenia, które jest odporne na temperatury od -40°C do +105°C.

Czym cechują się miedziane końcówki oczkowe?

Miedziane końcówki oczkowe znajdują zastosowanie w instalacjach wykonanych z tego samego materiału, czyli z miedzi albo też z jej stopów. Charakteryzują się dużą odpornością na działanie wysokich temperatur, dzięki czemu zdają egzamin tam, gdzie końcówki lutowane mogłyby nie dać sobie rady. Właśnie dlatego końcówki oczkowe miedziane gwarantują najwyższą jakość połączeń – a co za tym idzie – sprawność działania instalacji oraz szeroko pojęte bezpieczeństwo użytkowników.

Różnego rodzaju kable wymagają często podłączenia do gniazdka sieciowego lub urządzenia elektronicznego. W tym celu wykorzystuje się specjalne końcówki kablowe. Żeby założyć taką końcówkę na kable, konieczne jest zastosowanie specjalnych narzędzi. W celu zyskania pewności, że połączenie będzie naprawdę solidne i bezpieczne, druciki należy skręcić wokół siebie i dopiero wtedy umieścić je w końcówce kablowej oraz sprasować przy użyciu odpowiedniej zaciskarki. W ten właśnie sposób można uzyskać gotowy do użycia w rozmaitych łączeniach kabel.

Końcówki kablowe przeznaczone są do zaciskania na przewodach wielodrutowych, tzw. lince, a ich celem jest utrzymanie razem wszystkich drutów przewodu oraz usztywnienie ich przed przykręceniem w zacisku. Stosowanie końcówek zapewnia większą odporność połączenia na drgania mechaniczne oraz mniejsze prawdopodobieństwo wystąpienia zwarć. Wpływają one na prawidłową eksploatację urządzeń i instalacji elektrycznych. Zakończenie przewodu wielodrutowego końcówką kablową w znacznym stopniu ułatwia jego montaż np. w kostce zaciskowej.

Dużą zaletą końcówek jest ochrona przez zginaniem i uszkodzeniami. Są one wykonane z wysoce przewodzących materiałów miedzianych i pokryte cyną w celu ochrony przed korozją. Kolor kołnierza wykonanego z tworzywa sztucznego zazwyczaj wskazuje na przekrój przewodu. Dzięki końcówkom poszczególne nitki przewodów skręcanych nie rozchodzą się i nie wyginają. Proces zaciskania łączy przewód i końcówkę trwale i nierozłącznie ze sobą. Jest to niezwykle korzystne szczególnie przy wykonywaniu wielokrotnych operacji okablowania w szafie sterowniczej.

Końcówki tulejkowe i ich zastosowanie

Wyróżnić można kilka rodzajów końcówek, które stosuje się w zależności od potrzeb. Mogą to być końcówki konektorowe, rurowe, tulejkowe czy oczkowe. Najczęściej wykorzystywane są końcówki kablowe tulejkowe, z których można wyróżnić:

• końcówki tulejkowe izolowane DUI – stosuje się je do zabezpieczenia końcówek przewodów wielożyłowych przed ich rozszczepianiem. Zastosowanie końcówek tulejkowych izolowanych zmniejsza ryzyko powstania zwarcia oraz zapewnia wykorzystanie parametrów pełnego przekroju żyły przewodu,
• końcówki tulejkowe nieizolowane DUN – wykonane są z miedzi pokrytej cynkiem. Końcówki do kabli bez izolacji przeznaczone są do montażu przez zaciskanie na przewodach wielodrutowych. Minimalna warstwa pocynowania końcówek kablowych wynosi 3 µm,
• końcówki tulejkowe izolowane podwójne DUID – z izolacją do dwóch przewodów. Stosuje się je do zabezpieczenia końcówek przewodów wielożyłowych przed ich rozszczepianiem, gdzie do jednego styku potrzeba doprowadzić dwa przewody. Zastosowanie ich zmniejsza ryzyko powstania zwarcia oraz zapewnia wykorzystanie parametrów pełnego przekroju żyły przewodu.

Mufy żywiczne są wykorzystywane do przelotowego łączenia kabli, naprawy kabli przeciętych lub kabli o uszkodzonych izolacjach. Są one nieodzownym produktem w pracy inżynierów i elektryków, dlatego muszą spełniać ich wysokie oczekiwania w zakresie niezawodności połączeń kablowych. Mufy żywiczne pozwalają łączyć kable w najtrudniejszych warunkach. Sprawdzają się przy połączeniach rozgałęźnych i przelotowych dla kabli izolowanych jedno i wielożyłowych. Można je stosować zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz budynków. Zdają egzamin również pod ziemią, w sąsiedztwie cieków wodnych, a także w środowisku narażonym na działanie innych niesprzyjających warunków, w tym czynników mechanicznych i agresywnego środowiska chemicznego.

Czytaj dalej „Mufy żywiczne jako trwałe, pewne zabezpieczenie przed wodą i pyłem”